Febb7a21 2be1 4a69 Aa18 801679a311b5
  • AgroFood
  • Innoveren
  • Business Innovation Program Food

Ko Henneman en Addy Rutgers, Stichting de Nieuwe Leefstijl ‘Het leer- en ervaarcentrum moet een WOW-factor hebben’

Zo’n één op de zes Nederlandse kinderen kampt met overgewicht, vaak als gevolg van een ongezond eetpatroon. Hoog tijd voor een Food Xperience Center, vinden Ko Henneman en Addy Rutgers van Stichting de Nieuwe Leefstijl. ‘Maar dan wel zodanig vormgegeven dat het beklijft.’

Ko Henneman en Addy Rutgers staan te popelen om te beginnen. Het plan voor het opzetten van een Food Xperience Center in Noord-Nederland ligt nagenoeg kant-en-klaar in de la. Door studenten van NHL Stenden is zelfs al een adviesrapport uitgebracht. Alleen: een vaste locatie voor het project dat kinderen en hun (groot)ouders bewust wil maken van het belang van gezonde voeding is nog niet gevonden. Wel is er goede hoop dat op termijn een pand op het ambachtscluster in Veenhuizen, tegenover het gevangenismuseum, wordt betrokken. ‘Als er een toezegging wordt gedaan kunnen we meteen van start’, onderstreept Ko.

Duurzame voedselketen

Het Food Xperience Center is één van de projecten van de Nieuwe Leefstijl, een stichting die zich inzet voor de verwezenlijking van de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de VN en uiteenlopende acties rond deze doelstellingen stimuleert. Onder meer door het ontwikkelen van concepten voor zintuiglijke en educatieve ervaring op het gebied van voedsel en biodiversiteit. En ja, daar sluit het opzetten van een Food Xperience Center natuurlijk naadloos op aan. ‘We richten ons op het creëren van bewustwording over gezonde voeding in een duurzame voedselketen’, licht Addy toe. ‘Simpelweg omdat je gezondheid en duurzaamheid niet los van elkaar kunt zien.’

Verre van eenvoudig

Kinderen die gezond en gevarieerd eten hebben een kleinere kans op overgewicht. Bovendien verhoogt het hun weerstand, waardoor ze minder vaak ziek zijn. Toch is het maken van gezonde voedselkeuzes voor kinderen verre van eenvoudig. Ongezond voedsel is immers overal beschikbaar. Tegelijkertijd worden ze door de toename van mediaprikkels voortdurend verleid tot ongezonde keuzes.

Daarnaast stijgt door de groeiende bevolking de vraag naar voedsel. Dat heeft vanzelfsprekend een grote impact op milieu en natuur. Denk aan meer uitstoot van broeikasgassen, een verminderde kwaliteit van landbouwgrond en verlies aan biodiversiteit. Vandaar dat de noodzaak van een duurzame voedselketen in Food Xperience Center een voorname rol gaat krijgen. Een radicaal andere inrichting van ons huidige voedselsysteem is de enige oplossing om ervoor te zorgen dat er ook in de toekomst voldoende gezonde voeding beschikbaar is.

Spelenderwijs

Educatie over de rol die gezonde voeding speelt in hun gezondheid is voor kinderen dus belangrijker dan ooit. ‘Maar dan wel zodanig vormgegeven dat het beklijft’, betoogt Ko. ‘Het moet, met andere woorden, een inspirerend beleef- en ervaarcentrum worden. Een plek waar ze spelenderwijs veel te weten komen over bijvoorbeeld de herkomst en smaak van voedsel, hoe je gezonde, duurzame én lekkere keuzes maakt en waarom lokale producten en korte ketens een duurzaam alternatief zijn voor het mondiale voedselsysteem. Voor kinderen in verschillende leeftijdsgroepen moet het Food Xperience Center een WOW-factor hebben. Wij zijn hierbij geïnspireerd door het geweldige boek WOW, worlds of wonder van Erik Bär en Stan Boshouwers. In dit handboek over experience design wordt aangegeven hoe het ontwerp van ervaringen kan leiden tot “engage, inspire and even transform”. Dat is natuurlijk exact wat wij willen bereiken. ’

HANNN

Ko werkte bij de overheid, NGO’s en het bedrijfsleven en vervulde in zijn loopbaan tal van bestuurs- en directiefuncties. Hij raakte bij stichting de Nieuwe Leefstijl betrokken nadat hij afscheid nam als directeur van het Healthy Ageing Network Northern Netherlands (HANNN), een stichting die zich inzet voor het realiseren van meer gezonde jaren voor alle inwoners van in Noord-Nederland. ‘Toen ik bij het HANNN stopte werd ik aangesproken door Anita van der Noord van de Nieuwe Leefstijl’, vertelt Ko. ‘Je hebt je de afgelopen jaren veel met ouderen en gezondheid beziggehouden, vertelde ze. Maar in de kern begint het probleem bij kinderen. Kinderen met overgewicht of obesitas blijven ook als volwassene veel risico’s lopen op gezondheidsproblemen. Eigenlijk is op dat moment de kiem gelegd voor het opzetten van een Food Xperience Center.’

FICO Eataly World

Inspiratie werd gevonden in het gastronomisch en educatief themapark FICO Eataly World in het Italiaanse Bologna. Een imposante proeftuin waar bezoekers de herkomst van voedsel en de verscheidenheid aan Italiaanse voedingsmiddelen kunnen ontdekken. Met ruim aandacht voor duurzaamheid en verantwoorde voedselproductie. Veenhuizen werd al vrij snel gezien als een ideale locatie voor het Food Xperience Center. Een centrale plek in Noord-Nederland waar bijvoorbeeld het Gevangenismuseum jaarlijks veel toeristen trekt.

Het was ook in Veenhuizen waar Ko en Anita in gesprek raakten met ondernemers Mark ter Maat, eigenaar van koffiebranderij Koffielust, en Addy Rutgers. Ze legden het plan aan hen voor en gaven tevens aan dat ze een soort FICO voor ogen hadden. Verbazing alom. ‘Mark en ik waren daar kort daarvoor geweest omdat we in Veenhuizen iets met lokaal voedsel wilden doen’, glimlacht Addy. ‘Een belevingscentrum, om precies te zijn. Dat kon natuurlijk geen toeval zijn.’ Sindsdien fungeren Ko en Addy namens de Nieuwe Leefstijl als aanjagers voor de ontwikkeling van het Food Xperience Center.

Business Innovation Program Food

Addy, net als Ko een geboren verbinder en netwerker, begon zijn carrière bij de politie en was daarna jarenlang actief in de bouwwereld. ‘Ik merkte dat het me uiteindelijk te weinig voldoening gaf’, zegt hij. ‘Duurzaamheid, milieu en voeding hadden altijd al mijn grote interesse. Daar wilde ik meer mee doen. Vooral de laatste jaren begon ik steeds meer na te denken over leefstijl en gezondheid. Vandaar ook dat de activiteiten van de Nieuwe Leefstijl, en dan met name het handen en voeten geven van een Food Xperience Center, me zo aanspraken.’

Een aantal jaren geleden werden Ko en Addy door Joep de Vries, Business Developer Agrifood bij de NOM, geattendeerd op het bestaan van het Business Innovation Program Food (BIPF). BIPF is een acceleratieprogramma dat startups en bestaande MKB-bedrijven in de foodsector voorziet van marktondersteuning om kansrijke ideeën om te zetten in duurzame verdienmodellen. Wie is bijvoorbeeld nu écht je doelgroep?

dfa85f27-949f-47b4-948a-a6e92ec9fc19

‘In eerste instantie was het Food Xperience Center alleen bedoeld voor kinderen’, vertelt Addy. ‘Het BIPF heeft ons geleerd dat we breder moeten kijken. Achteraf heel logisch, want het zijn tenslotte de volwassenen die op vrijdag de boodschappenkar volgooien. Hoewel kinderen de belangrijkste doelgroep blijft, richten we ons nu ook op ouders en grootouders. Kinderen dienen vaak als ambassadeurs naar de ouders toe. Die wisselwerking heeft dan ook onze volle aandacht.‘

Expeditie Voedselverwondering

Al sinds het allereerste begin wordt nauw samengewerkt met stichting Kind en Voeding, ooit ontstaan uit bezorgdheid over onder meer het beperkte aanbod van daadwerkelijk gezonde voedingsmiddelen in supermarkten. Voorlichters, waaronder diëtisten, voedingskundigen en gewichtsconsulenten, van deze landelijke stichting geven onder meer gastlessen op scholen, kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang over gezonde en eerlijke voeding.

‘Inhoudelijk geven ze ons zeer waardevolle input om kinderen voedselvaardigheden bij te brengen’, benadrukt Ko. ‘Zo heeft de Nieuwe Leefstijl bijvoorbeeld Expeditie Voedselverwondering bedacht, een soort speurtocht waarbij kinderen de weg van het voedsel volgen. Een route van grond tot mond, van mond tot kont en weer terug naar de aarde. Een dergelijke route willen we ook in het Food Xperience Center laten terugkomen.’

Er is al geruime tijd prima contact met een groot aantal subsidieverlenende organisaties. Aan interesse blijkt geen gebrek. ‘Maar zolang we geen vaste plek hebben worden vanzelfsprekend ook geen subsidies verstrekt’, weet Addy. ‘We hebben aangegeven dat we voor circa vijf jaar subsidie nodig hebben. Vijf jaar, maar dan sterk afbouwend. Na die tijd moet het Food Xperience Center zichzelf volledig kunnen bedruipen.’