Fitness,,Sport,,People,,Exercising,And,Lifestyle,Concept, ,Senior,Couple
  • Life Sciences & Health
  • Innoveren

Soms moet de wetgeving de gezondheid een handje helpen

De zorgsector ligt onder druk. Te duur, te veel patiënten, te weinig zorgprofessionals. Om een grotere crisis te voorkomen, kunnen we maar aan één belangrijke knop draaien: preventie. Anders gezegd: hoe zorgen we ervoor dat mensen gezonder worden en blijven? Een eenvoudige vraag, waar geen makkelijk antwoord op gegeven kan worden. De NOM zoekt die antwoorden op 14 november tijdens de Ronde tafel Preventie in de Zorg. Gasten met verschillende invalshoeken discussiëren met elkaar over oplossingen om de broodnodige transitie te kunnen aanzwengelen.

We weten het heus wel allemaal, dat het beter zou zijn om te stoppen met roken, om wat minder vet en suiker te eten, om wat meer te bewegen. En tóch leven we door in ons ongezonde patroon. Hoe kan dat? ,,Je moet denk ik ook niet overschatten hoe goed mensen weten wat gezond en ongezond is’’, zegt Daniëlle Bekkering.

De oud-topschaatser is sinds een half jaar directeur van Healthy Ageing Network Noord-Nederland (HANNN). ,,Elke avond een rondje lopen is goed voor je nachtrust, voor je gevoel van fitheid. Dan kun je meer aan. Dat weet niet iedereen, dus dat moeten we uitleggen. En dat doen we ook. In onze Gezonde Huiskamer doen we leefstijlchecks. Als mensen dan zeggen: ik heb slecht geslapen, dan vragen we door. Hoe ziet je avond eruit? Vaak hebben mensen zelf niet in de gaten wat ze gemakkelijk kunnen veranderen.’’

Goede voorbeelden

Goede voorbeelden zijn belangrijk als het erop aankomt om een doelgroep te bereiken die zich niet gemakkelijk laat overtuigen. Danielle Bekkering: ,,Beleidsmakers, medici, onderzoekers, die kunnen uitleggen wat gezond is en wat niet. Maar als je buurman je zegt dat hij zich veel beter voelt nu hij meer beweegt, dan maakt dat meer indruk. Zulke ambassadeurs hebben we nodig.’’

Veel meer moet er gebeuren om de gezondheid van Nederlanders te verbeteren. Dingen verbieden is meestal niet de beste manier. Dan komen mensen in weerstand en dat helpt hun motivatie om te veranderen niet. Verleiden is beter, stap voor stap helpen, het juiste moment kiezen. Iemand die net heel ziek is geworden door een leefstijl-gerelateerde aandoening, is vatbaarder voor tips om te veranderen. Gebeurt er iets met een vriend, broer, zus of kind, dan geldt hetzelfde.

Beleid

Dan nog is het lang niet genoeg. Willen we echt stappen zetten, dan zal dat ook met beleid moeten, zegt Jochen Mierau. Hij is hoogleraar Economie van de Volksgezondheid en directeur van Lifelines. ,,Sommige dingen moet je gewoon afdwingen. Voorbeelden? We weten dat meer groen in de wijk goed is voor de gezondheid van de bewoners. Dan moet je dat regelen. Hoe meer snackbars in een buurt, des te slechter de gezondheid van de bewoners. Daar kun je dus wat aan doen. Het is een keuze. Buurthuizen sluiten is slecht voor de gezondheid van mensen. We weten dit allemaal, maar toch wordt er niet naar gekeken.’’

Mierau pleit voor een drastische ommezwaai in de manier waarop we naar gezondheid en de economie kijken. ,,De verdienmodellen deugen niet. Nu is het zo dat verdiend wordt aan het genezen van ziektes én aan het ziek maken van mensen. Dat doen fabrikanten van ultrabewerkt voedsel bijvoorbeeld. Ik zeg: veeg die twee modellen aan de kant en zet er een maatschappelijk verdienmodel voor in de plaats. Dan maak je een afweging op basis van de wérkelijke kosten en baten voor de maatschappij. Nu betaalt de samenleving de kosten van de schade die door onder meer ongezonde voeding wordt toegebracht. Dat is eigenlijk raar. Daarom is een suikertaks ook een goed idee. Dan betaal je voor de werkelijke kosten van een product.’’

Gezondheid als verdienmodel

Mierau zegt daarmee niet dat het bedrijfsleven dan maar moet bloeden. ,,Integendeel. Bedrijven hebben er alle belang bij dat hun medewerkers gezond, fit en productief blijven. Het gaat mij erom dat we moeten uitgaan van gezondheid als verdienmodel, in plaats van van ziekte.’’

Dat idee is veel verder door te voeren in de maatschappij. Danielle Bekkering: ,,We weten dat een ongezonde leefstijl vaak gevolg is van, of gecombineerd wordt met veel andere problemen. Verslaving, vereenzaming, armoede, schulden en nog veel meer. Je kunt niet het één aanpakken en het andere laten. Dan kom je er niet.’’

Wat Mierau betreft moeten we die kennis gebruiken voor een radicale omslag. ,,We zien het bij Lifelines zwart op wit, dat een ongezonde leefstijl gevolg is van verschillende oorzaken en dat het leidt tot grote maatschappelijke kosten. Wij zouden als samenleving moeten zeggen: we vinden gezondheid belangrijk en gaan mensen helpen gezonder te leven. Dat betekent bijvoorbeeld dat schulden worden kwijtgescholden. Dat lijkt nu duur, maar levert uiteindelijk veel meer op. Óók economisch gewin. Mensen blijven gezonder, kunnen werken, hebben minder hulp nodig. Het is een rekensommetje dat te weinig gemaakt wordt. Of beter nog: het is een keuze.’’

Ronde Tafel

We nodigen je van harte uit om de discussie met ons te voeren op dinsdag 14 november vanaf 14:30 uur in de Leefstijlstraat in Emmen. Je kunt je tot 12 november a.s. aanmelden.