Team Seaweedland
  • Agri&Food
  • Investeren

De NOM-portefeuille: Agri & Food sector

Wie in Noord-Nederland om zich heen kijkt, ziet in één oogopslag: het is hier goed boeren. De uitgestrekte cultuurgronden zijn bovendien slechts het topje van de ijsberg. Het Noorden heeft een rijke agrarische geschiedenis, die heeft geleid tot een sterke Agri&Food sectorketen met een cultuur gericht op specialisatie en intensieve samenwerking.

Zo groeide de firma W.A. Scholten vanuit Groningen uit tot de eerste multinational van Nederland en werkten de Friese boeren slim samen in zuivelcoöperaties. Nieuwe tijden brachten nieuwe uitdagingen: de groeiende bevolking na de Tweede Wereldoorlog vroeg om schaalvergroting, terwijl vanaf de jaren zeventig het milieu meer aandacht kreeg. Ook nu staat de Agri&Food sector voor belangrijke uitdagingen: behoud van voedselzekerheid, stimuleren van biodiversiteit, beperking van de uitstoot van broeikasgassen en klimaatadaptatie. Door innovatieve bedrijven te ondersteunen werkt de NOM niet alleen aan de Noord-Nederlandse economie, maar ook aan deze uitdagingen.

De eerste investeringen

In haar eerste jaren richtte de NOM zich primair op de maakindustrie. De Agri&Food sector kwam pas aan het eind van de jaren tachtig in beeld. De nadruk lag destijds hoofdzakelijk op traditionele bedrijven die al in Noord-Nederland gevestigd waren en naar de NOM stapten met klassieke uitdagingen rond productiegroei of een efficiëntie. Dit paste bij de traditionele Agri&Food sector: een conservatieve markt, die draait om grote partijen met grote belangen.

De moderne uitdagingen vragen echter om moderne oplossingen, maar hoe implementeer je die in een conservatieve markt? Om beter met dit soort vragen aan de slag te kunnen, staan de sectoren tegenwoordig centraal in de NOM-organisatie. Vanuit een gericht sectorteam gaat de NOM met de Agri&Food sector in gesprek, op zoek naar uitdagingen en oplossingen waaraan de NOM kan bijdragen. De ontwikkelingsdomeinen die de NOM daarbij centraal stelt zijn: reductie van de omgevingsimpact, gezonde voeding en landbouw, eiwittransitie en reststroomverwaarding.

Vandaag de dag

Anders dan in de begindagen van de NOM is er geen gebrek aan investeringskapitaal in de regio. De NOM onderscheidt zich duidelijk van andere kapitaalverstrekkers door haar aanpak met sectorteams, waarin de kernactiviteiten van de NOM samenkomen: innoveren, internationaliseren, investeren. Bovendien heeft de NOM een groot netwerk; zo kunnen vragen uit de markt worden opgehaald en daar worden neergelegd waar de antwoorden voorhanden zijn.

Deze aanpak sorteert effect: steeds meer innovatieve startups en scale-ups in de Agri&Food sector kloppen aan bij de NOM. Investeren in deze bedrijven gaat vaak gepaard met risico’s waar banken niet op zitten te wachten: de NOM neemt die risico’s wel. Vanuit deze benadering is er inmiddels een mooie investeringsportefeuille met diverse bedrijven in de Agri&Food sector opgebouwd. Hiermee worden de ontwikkelingsdomeinen kracht bijgezet, en ontwikkelt de sector zich op verschillende manieren.

Met investeringen in bedrijven als HLB Group, Longbloom, Future Food Fund en Tryptomera wordt gewerkt aan een brede duurzaamheidsslag die niet alleen voor deze bedrijven kansen biedt, maar ook een belangrijke bijdrage kan leveren aan het toekomstbestendig maken van het klassieke Agri&Food sector-ecosysteem. Tegelijkertijd wordt geïnvesteerd in bedrijven die op het snijvlak van sectoren en ecosystemen opereren, zoals tussen de Agri&Food sector en de slimme maakindustrie, die in Noord-Nederland goed vertegenwoordigd is.

Het ondersteunen van bedrijven als Vector Machines, Quva en Zonderland helpt om deze ecosystemen beter te laten integreren, waardoor beide sectoren verder kunnen groeien. Tot slot helpt de NOM bedrijven die niet alleen aansluiten op de bestaande bedrijvigheid, maar ook het startpunt kunnen vormen voor een totaal nieuw ecosysteem in de Noord-Nederlandse economie, zoals Iam Algea en Seaweedland die werken aan vernieuwende bronnen van eiwitten en andere voedingstoffen.

Blik op de toekomst

De NOM heeft de blik op de toekomst en haar deur staat altijd open voor ondernemers die op zoek zijn naar oplossingen en werken aan de Agri&Food sector van morgen. De NOM heeft kapitaal, kennis en een netwerk; maar misschien wel het belangrijkste: de NOM luistert. Zo bouwt de NOM verder aan haar positie in de Agri&Food keten en investeert de NOM in een duurzamere, slimmere en gezondere Agri&Food sector.

ven Rusticus, oprichter Seaweedland, aan de slag in de kweekkamer
ven Rusticus, oprichter Seaweedland, aan de slag in de kweekkamer

Samen werken aan verandering: Seaweedland

Hoe een ondernemer samen met de NOM een verschil kan maken, en kan werken aan een nieuw ecosysteem blijkt uit het verhaal van Seaweedland. Oprichter Sven Rusticus was op zoek naar maximale impact op het gebied van duurzaamheid; idealiter in een sector waar nog weinig mensen actief waren. Zijn oog viel op zeewier, hij dook in de materie en zag een gat in de markt: zeewier voor menselijke consumptie. Populair in Azië, maar in Europa zijn we het eten van zeewier verleerd, ondanks eindeloze mogelijkheden: rauw of gebakken; van chips tot vissticks. Maar hoe lever je constante kwaliteit vanuit een onvoorspelbare zee?

Het antwoord van Sven Rusticus: het kweken van zeewier op land, in bassins in kassen. De NOM was gelijk enthousiast. Noord-Nederland heeft alle ingrediënten: hoogwaardig zout grondwater, de Waddenzee, uitgestrekte ruimte, kennis vanuit de visserij en de Watercampus. Zeewier kan zich volgens Rusticus ontwikkelen tot een volwaardige sector in het Noorden; met hulp van de NOM bouwt Seaweedland aan een netwerk in de regio: van kennisen zakenpartners tot leveranciers. Het zeewier van Seaweedland is inmiddels verkrijgbaar van Lidl tot Librije. Toch blijft de belangrijkste uitdaging de markt: ‘We moeten nu klanten vinden die zeggen: doe mij maar 1.000 kilo per jaar.’