Home Media Actueel NOM Drijfveren: Duurzaam ondernemerschap komt aan op volhouden

NOM Drijfveren: Duurzaam ondernemerschap komt aan op volhouden

Drijfveren zijn de werkelijke motor achter groei en ontwikkeling, maar in hoeverre zijn bedrijven in Noord-Nederland daar bewust
mee bezig? En hoe pakken ze dat aan? NOM is nieuwsgierig en interviewt voor deze rubriek organisaties die hun beweegredenen
actief onderzoeken.

Steeds meer ondernemers willen bijdragen aan een wereld waarin we duurzamer, slimmer en gezonder werken. Cor Kamminga (KNN Groep), Serge de Mul (Ultraware) en Wido van den Bosch (Brink Industrial) zijn voorlopers op het duurzame spoor en hun inzet en bevlogenheid begint vruchten af te werpen. Ze delen graag hoe zij hun drijfveren vertalen in volhoudbare business.

Cor Kamminga: ‘Zoek gelijkgestemden, samen kom je verder'

Wat ooit begon als KNN Milieu werd later KNN Advies en is inmiddels KNN Groep, met onder haar vleugels nog steeds het adviesbureau voor een biobased en circulaire economie (Ecoras) en drie bedrijven die zijn ontstaan uit innovatieve duurzame projecten: BioBTX, Foamplant en Recell. Een proces dat niet vanzelf ging. ‘Je hebt intrinsieke motivatie nodig om de lange, intensieve aanloop naar duurzame verandering vol te houden’, zegt Cor Kamminga, CEO van de KNN Groep. ‘Wij waren bij de eeuwwisseling al bezig met energie en milieukunde’, vertelt Cor. ‘Omdat we zelf in zo’n bevlogen bubbel werkten, dachten we dat iederéén vanuit het besef van eindigheid duurzamer wilde werken. Maar we ontdekten dat je vooral volhoudend moet zijn om volhoudbaar te ondernemen. Pas nu, twintig jaar later, wordt de urgentie veel breder in de samenleving en het bedrijfsleven gevoeld. Dat maakt het voor ondernemers makkelijker om gelijkgestemden te vinden. Een belangrijk punt, want die partnerships zijn hard nodig om verder te komen.’

Inbedden in de economie

‘Als kennisbureau hebben wij destijds echt gestoeid met het vinden van balans tussen enerzijds adviseren – en daarmee omzet maken – en anderzijds zélf vernieuwende ontwikkelingen aanjagen. Risico is jezelf te verliezen in techniek en innovatie, maar het gaat erom werkbare concepten in te bedden in de economie, om zo verder te verduurzamen. En met de toekomst voor ogen beseffen dat de kost voor de baat uitgaat. Die balans was soms spannend, maar het is gelukt, we hebben als groep de wind in de zeilen. Ook omdat we nu de tijd mee hebben.’ ‘De combinatie van de breed gevoelde urgentie én de beschikbaarheid van financiële middelen om een volhoudbare economie te stimuleren, maakt dat er genoeg kansen zijn. Grote uitdaging daarbij is het slaan van een brug tussen investeerders en technische mensen met innovatieve ideeën. Ook als je groen en duurzaam bezig bent, is het nodig om het financiële vocabulaire te kennen. Ondernemers vinden zeggenschap van financiers vaak een lastige spagaat, terwijl ook dat een vorm is van partnership waarmee je volhoudbare ontwikkelingen verder kunt brengen.’

NOM drijfveren: Duurzaam ondernemerschap komt aan op volhouden

Cor Kamminga

Bekijk de website van de KNN Groep

Wido van den Bosch: ‘Circulair werken is een continu veranderproces’

Zodra hij in 2013 instapte bij Brink Industrial in Hoogeveen vroeg Wido van den Bosch zich af hoe het bedrijf zich in de metaalindustrie kon onderscheiden. ‘Mede door onze aparte bedrijfstak voor afvalsystemen (Lune) en de opkomst van afvalscheiding destijds, realiseerde ik me dat een circulaire economie de toekomst heeft’, vertelt Wido. ‘We haakten aan bij diverse Green Deals vanuit de overheid en pasten onze aanpak en het assortiment gaandeweg aan. Mijn motto is: gewoon dóen. Honderd procent duurzaam werken is nooit in één keer haalbaar, maar in dat streven is elke extra procent er eentje.’

Klant als partner

‘Een belangrijk besef voor ons was dat een circulaire economie alleen werkt als – uiteindelijk – de hele keten meedoet. Daarom kaarten we het thema altijd aan in onze contacten met leveranciers en klanten. Dat wordt verschillend opgepakt: de ene heeft er nog niks mee, anderen vinden het geweldig en met die partijen werken we samen aan duurzamere oplossingen. Het mooie is dat zo’n proces creatief maakt, je vindt betere en vaak ook efficiëntere productiemethoden. Natuurlijk gaat dat niet vanzelf, maar juist doordat het een langdurig en continu veranderproces is, worden deze klanten echt partners. Ook dat is een vorm van duurzaam werken.’

Al doende leren

In de strategie van Brink staat circulariteit op nummer één. ‘Bovendien zetten we volledig in op industrie 4.0, oftewel: high tech in combinatie met duurzaamheid’, legt Wido uit. ‘Wij zijn die weg drie jaar geleden ingeslagen en de noodzaak van deze ontwikkeling wordt nu bevestigd door de coronacrisis en de schaarste van grondstoffen, met explosief stijgende materiaalkosten tot gevolg. Het 8R-model waarmee we werken bewijst zich nu dubbel en dwars: refuse, reduce, re-use, repair, refurbish, remanufacture, recycle en recover. We zien dat leveranciers en afnemers die eerder terughoudend waren over duurzame ontwikkeling nu inzien dat ook zij stappen moeten maken. Hoe klein ook, als je maar begint, dan kun je al doende leren en bijsturen. Precies waar ondernemen over gaat, zeker als je voor duurzaam kiest.’

Wido van den Bosch

Bekijk de website van Brink Industrial

Serge de Mul: ‘Gebruik je boerenverstand en denk holistisch’

‘We dienen gewenste veranderingen veel te groot op in onze samenleving’, stelt Serge de Mul, oprichter en CEO van softwarespecialist Ultraware. ‘Wij werken in alles agile, in kleine stapjes. We blijven niet steken in plannen, maar komen in actie. Maken concreet wat hier en nu nodig is om dáár te komen. In het volle besef dat je gaandeweg het traject steeds nieuwe dingen ontdekt, fouten maakt, leert, bijstuurt en aanscherpt. Ook structureel duurzaam werken gaat stap voor stap. Zo bouw je aan nieuwe routines en groeit de verandering mee in alles wat je doet.’

Bij Ultraware ligt de persoonlijke bewustwording van Serge ten grondslag aan alle groene inspanningen van het bedrijf. ‘Op een prachtige plek in Drenthe bouwde ik zelf een huis en stond ik stil bij de impact van alles wat we doen. Ik besefte: als we onze kinderen en kleinkinderen later ook die mooie natuur gunnen, moeten we nú beginnen anders te leven en te werken. Dat besef heeft een proces in gang gezet dat niet meer stopt, ook bij Ultraware. Winst maken is prima, maar nooit ten koste van de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties.’

Het groenste bedrijfspand

‘Greenwashing bij andere bedrijven maakt me boos, al focus ik liever op zélf verantwoordelijkheid nemen. Bij Ultraware richten we ons bewust op béter, in plaats van altijd maar méér. Dat vraagt een kritische, onderzoekende houding en doorzettingsvermogen. Wij hebben nu het groenste bedrijfspand van Assen, maar het was een hele reis om daar te komen. Elke specialist focust op zijn eigen stukje, terwijl duurzaamheid gaat om het geheel. Door vragen te stellen, holistisch te denken en boerenverstand te gebruiken, hebben we bereikt waar we nu staan: een gasloos en ‘nul-op-de-meter pand’, zoals we die in 2050 allemaal willen hebben.’

‘Een valkuil is te veel en te snel willen. Veranderingen te groot opdienen. Kijk maar naar je eigen gedrag: ingesleten gewoonten aanpassen lukt alleen door kleine stapjes te integreren in de dagelijkse routines. En door bewuste keuzes te maken. Dat doen we bij Ultraware in alles, daarom ontwikkelen we ook groene software met de duurzame programmeertaal GoLang, die minder servercapaciteit en dus minder energie verbruikt. En daarom rijden er ook steeds meer medewerkers in een elektrische auto of op waterstof. Duurzaam leven is een toenemende noodzaak, maar voor mij is het een passie geworden en daar hoop ik ook anderen mee te inspireren.’