Man kijkt naar muur met puzzelstukken
  • Internationaliseren

Missing links: een nieuwe manier van acquisitie

Niet meer alleen kijken naar het aantal banen, maar vooral naar de waarde voor Nederland en de regio. Dat is de nieuwe acquisitiestrategie van de NOM en de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), waarbij veel gerichter wordt gezocht en gekeken naar de toegevoegde waarde van internationale bedrijven die zich in het Noorden willen vestigen. ‘We zoeken nu naar de missing links, die de perfecte toevoeging zijn voor de industrieën en bedrijven die we hier al hebben.

En dat moet ook wel, want het vestigingsklimaat in Noord-Nederland is de afgelopen jaren flink veranderd. Er is minder ruimte, we hebben te maken met netcongestie en een groot tekort aan personeel. ‘We moeten daarom dus een stuk kritischer zijn’, zegt Anne-Wil Lucas, manager Innoveren en Internationaliseren van de NOM. ‘Want waarom zouden we allemaal grote bedrijven met een grote vraag naar werknemers naar Nederland halen als we hier een arbeidstekort hebben? Daar was ik destijds als Kamerlid al mee bezig, dus ik ben blij dat de NFIA en de NOM, die samen met andere regio's optrekken als het Invest in Holland Netwerk, deze stap uiteindelijk hebben gezet.’ 

Van volume naar waarde 

De nieuwe strategie ‘From volume to value' werd in 2022 aangejaagd door Hilde van der Meer, commissaris van de NFIA bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. ‘Toen ik in 2021 bij de NFIA kwam, waren we nog aan het trekken aan elk bedrijf dat wel naar Nederland wilde komen’, aldus Van der Meer. ‘Met de nieuwe benadering moest de hele organisatie eigenlijk een draai van 180 graden maken, en zeker in het begin was dat wel spannend. We kijken nu veel selectiever naar innovatieve sectoren in het buitenland en hoe de bedrijven daarin de bestaande sectoren in Nederland zo goed mogelijk kunnen aanvullen.’ 

‘De hele wereld is namelijk bezig met een transitie’, vervolgt Van der Meer. ‘Maar die transities worden vaak op verschillende manieren ingevuld. In de Eemshaven verloopt dat misschien anders dan bijvoorbeeld in de haven van Houston. Dus hoe mooi is het om in Houston bedrijven te vinden die de gaten in de Eemshaven perfect kunnen opvullen? En vice versa natuurlijk.’

We kijken nu veel selectiever naar innovatieve sectoren in het buitenland en hoe de bedrijven daarin de bestaande sectoren in Nederland zo goed mogelijk kunnen aanvullen.

- Hilde van der Meer, NFIA, RVO

Van binnen naar buiten 

‘We hebben lijsten per sector opgesteld met criteria voor waardevolle bedrijven’, zegt Lucas. ‘Dat is op zich al goed, maar het moet niet zo zijn dat daardoor alleen de trechter nauwer wordt. Het gaat er ook vooral om dat je van binnen naar buiten werkt en heel goed in kaart brengt wat de specifieke behoeftes zijn hier in onze regio. Op die manier kun je de mensen in de buitenkantoren van de NFIA ook gerichter op pad sturen. Ik denk dat we wat dat betreft bij de NOM daar inmiddels zelfs al een stap verder in zijn dan de NFIA.’ 

‘We zoeken samen met de sectorteams van de NOM en externe experts naar de missing links, die de perfecte toevoeging zijn voor de industrieën en bedrijven die we hier al hebben’, zegt Fleur Mulder, strategist voor Team Internationaliseren van de NOM. ‘Dit soort bedrijven levert een bijdrage die zo cruciaal is, dat een ecosysteem zich minder goed ontwikkelt als zo’n bedrijf ontbreekt. Per sector stellen we daarvoor een plan op dat we jaarlijks updaten.’ 

Challenge-based acquisitie 

Toch is alles in kaart brengen niet altijd even makkelijk volgens Mulder: ‘We hebben een tijd terug bijvoorbeeld een missing links campagne opgezet, waar bedrijven in de verschillende sectoren konden aangeven wat volgens hen de missende schakels zijn in de regio. Maar bedrijven vonden dat best lastig om aan te geven. En dat is ook best logisch, want bedrijven hebben niet altijd direct voor ogen wat er in hun ecosysteem ontbreekt. Daarom hebben we het omgedraaid en eerst samen met interne en externe sector experts gekeken welke technologieën de ketens goed aan kunnen vullen of bestaande processen kunnen verbeteren. Daarmee geef je bedrijven ook een beter beeld van de mogelijkheden die er zijn.’ 

‘We zijn ook steeds meer bezig met het opzetten van challenge-based acquisitie’, vervolgt Mulder. ‘Daarbij stellen bedrijven uit de regio specifieke challenges op en zoeken we in binnen- én buitenland naar innovatieve partijen die deze vraagstukken kunnen oplossen. Door dit soort samenwerkingen op te zetten, geef je internationale startups met veelbelovende innovaties ook een goede reden om naar Noord-Nederland te komen als ze hier hun launching customer hebben. De NFIA en de andere regio’s kijken met veel interesse hoe we dit aanpakken.’ 

Het gaat er ook vooral om dat je van binnen naar buiten werkt en heel goed in kaart brengt wat de specifieke behoeftes zijn hier in onze regio.

- Anne-Wil Lucas, NOM

De winning strategy 

Volgens Mulder hoeven we niet eens alleen naar het buitenland te kijken. ‘We hebben veel internationale studenten en onderzoekers in Noord-Nederland. En dat is wel het talent dat je hier wilt houden, want ze kennen de regio ook goed. Initiatieven als Founded in the North besteden bijvoorbeeld veel aandacht aan het enthousiasmeren van deze doelgroep om hun eigen ondernemingen te beginnen. We hebben een Startup Visa om ze hier te kunnen houden en ook mooie incubatorprogramma's als het VentureLab van de RUG, dus dat is ook zeker iets om in het achterhoofd te houden.’ 

‘Als we bedrijven hier naartoe kunnen halen die perfect binnen onze ecosystemen passen en tegelijkertijd het talent hier kunnen behouden, dan hebben we echt de winning formule te pakken’, zegt Lucas. ‘Dan helpen we bestaande bedrijven verder te groeien en lossen we tegelijkertijd het personeelstekort en de vergrijzing op, dus dan zijn we als noorderlingen spekkoper. En dat is wel het verhaal dat we als NOM moeten blijven herhalen en uitdragen.

We zijn ook steeds meer bezig met het opzetten van challenge-based acquisitie.

- Fleur Mulder, NOM

Wat zijn volgens Mulder, Lucas en Van der Meer de schoolvoorbeelden van missing links die de afgelopen jaren in het Noorden zijn geland:

Hilde van der Meer:NewAge Industries is een prachtig voorbeeld van een perfecte match. Dit Amerikaanse bedrijf produceert hoogwaardige slangen, fittingen en klemmen voor verschillende industrieën. Ik was bij de opening in Coevorden en hoorde van verschillende klanten dat hun komst naar Noord-Nederland hen echt gaat helpen groeien. Het lost namelijk een groot logistiek probleem voor ze op.’

Anne-Wil Lucas: ‘Een mooi voorbeeld van een kleiner bedrijf met een hele grote waarde is Aquacycl uit Californië, zij zijn nu in Leeuwarden geland. Zij hebben een echte oplossing voor industrieel afvalwater van Noord-Nederlandse bedrijven en zijn hier juist naartoe gekomen voor de kennis en expertise van het ecosysteem, waardoor zij ook verder kunnen groeien.’

Fleur Mulder: ‘We zijn er als NOM niet bij betrokken geweest, maar ik vind GreyParrot uit Engeland een heel mooi voorbeeld. Ze hebben een AI-technologie ontwikkeld die heel nauwkeurig verschillende soorten plastic kan onderscheiden in het recyclingproces. Ze zijn een strategisch partnerschap aangegaan met Bollegraaf uit Appingedam en hebben zich daarom in onze regio gevestigd.’