Toonaangevend innovatiecentrum voor offshore wind
  • Energie
  • Innoveren

Toonaangevend innovatiecentrum voor offshore wind

Offshore windparken zijn een ver-van-ons-bed-show, daarom is Milan Vogelaar blij dat het Offshore Wind Innovation Center
(OWIC) groen licht heeft gekregen. Zijn bedrijf Stark Learning is één van de projectpartners. ‘Dit nieuwe platform in de Eemshaven draagt bij aan zichtbaarheid van de kansrijke offshore windwereld en helpt innovatie aanjagen. De focus op training en opleiding is daarbij een belangrijke, wegens de grote behoefte aan technisch specialisten in deze sector.’

Naast Stark Learning zijn er nog negen andere noordelijke mkb-bedrijven die inhoudelijk en financieel partner zijn in het OWIC-project. Tussen collega’s als Delftechniek, Hijsspecialist, Hulst Innovation Cable Equipment en Rope Access Noord vormt Stark als specialist in online leren een verbindende schakel met de betrokken kennisinstellingen. Bij het OWIC-project – dat is geïnitieerd door NNOW, zie onderaan deze pagina – zijn ook Hanzehogeschool, Noorderpoort, Rijksuniversiteit Groningen en Saxion Hogeschool betrokken. Eén van de grote uitdagingen is namelijk het toespitsen van onderwijsprogramma’s, om specialisten voor het technische offshore-windwerk op te leiden.

Slim en innovatief onderhoud

‘De grootste kansen voor Noord-Nederland binnen de internationale windsector liggen in Operations & Maintenance en dat vraagt – naast innovatie – een gerichte toestroom van vakmensen’, stelt Wytze Rijke, directeur van het TechnologieCentrum Noord-Nederland (TCNN), tevens partner in het OWIC-project. ‘Het is ambitieus wat we willen. We hebben in goed overleg vijf centrale thema’s gekozen waarin we vanuit onze regio het verschil kunnen maken. Dat zijn: 1) kabelonderhoud, 2) bolting – dat gaat om de kwaliteit van boutverbindingen, die grote invloed hebben op de levensduur van windturbines, 3) remote operations & (predictive) maintenance – oftewel: bediening op afstand en voorspelbaar onderhoud, 4) schoonhouden
en repareren van rotorbladen, en 5) energieopwekking vanuit de golfslag rondom de turbines, plus het opslaan en balanceren van energiestromen.’

‘Op basis van deze vijf punten gaan we concreet innoveren en uitbouwen’, vervolgt Wytze. ‘In de basis hebben we in de noordelijke regio al veel in huis; nu komt het aan op business development, onderzoek, doorontwikkelen, testen én trainen. Daar richten we de werkpakketten binnen het OWIC op in, zodat we in de komende drie jaar gerichte stappen kunnen maken. De Eemshaven heeft zich door de gunstige ligging al bewezen als uitvalsbasis voor de bouw van offshore windparken; wij gaan nu laten zien dat er door slim en innovatief gebruik en onderhoud méér is te halen uit de economische levensduur van de windturbines. Om onderhoudskosten te drukken en de molens optimaal in bedrijf te houden, is het een uitdaging om zoveel mogelijk op afstand te werken. Dat vergt innovatie, terwijl we tegelijkertijd goede vakmensen nodig hebben die én in het veld kunnen werken, én zich bekwamen in high tech remote technieken.’

Toonaangevend innovatiecentrum voor offshore wind

Avontuurlijke sector

Precies daarom is de betrokkenheid van Stark Learning zo waardevol, die bedreven is in e-learning, serious games en VR-trainingen voor de technische sector. Zij kunnen de offshore beleving digitaal tastbaar maken in trainingen en samen met de betrokken kennisinstellingen het curriculum voor toegewijde windopleidingen onder de loep nemen. Milan: ‘Offshore windtechniek is ongelooflijk fascinerend en avontuurlijk en is wat we óók aan de wal zichtbaar gaan maken met het OWIC. In de technische sector zijn overal tekorten aan specialisten, dan is het zaak om als windsector prominent aanwezig te zijn en studenten enthousiast te maken. In de toekomst gaan we het offshore werk bovendien steeds meer op afstand doen met high tech, zoals drones en autonome reparatierobots. De combinatie van vakmanschap op locatie én met innovatieve techniek remote werken maakt deze sector zo interessant.’

Door samen op te trekken en business development, onderzoek, opleiding en training doelgericht met elkaar te verbinden, verwachten de projectpartners binnen het OWIC de wind er goed onder te krijgen. ‘Ontwikkelingen in de techniek gaan steeds sneller en er valt nog volop te innoveren, daarom is de OWIC-paraplu zo waardevol’, stelt Milan. ‘Vooral met eigen faciliteiten in de Eemshaven, het innovatiecentrum waar alles samenkomt. Wij kunnen als Noord-Nederland een sterke speler worden en als stip op de horizon zie ik zelfs voor me hoe wij wereldwijd een gidsland kunnen zijn in opleidingen voor de windsector. Al ligt de focus van het OWIC op het prominent vervullen van een ondersteunende rol in de offshore windwereld en dat doen we door samen innovatieve en efficiënte Operations & Maintenance te bedrijven.’

Vanuit het NNOW-cluster zet OWIC ons nog steviger op de kaart inzake innovatie binnen de offshore wind sector.
Wim A,B., Project Manager NOM

Voortrekker zijn

Dat Milan zo enthousiast vooruit denkt, is omdat hij heilig gelooft in windenergie als duurzame oplossing voor de toekomst. ‘Wind is echt een kans. Daarom ben ik vanuit Stark actief aangehaakt bij het OWIC. Ik zie het nieuwe innovatiecentrum als een belangrijke aanjager voor een ecosysteem dat we hard nodig hebben om als Noord-Nederland te laten zien wat we kunnen betekenen voor de offshore windsector.
Er gebeurt al zoveel bij de betrokken mkb-bedrijven, maar dat kan door open innovatie binnen het OWIC veel groter worden. Het groot durven trekken en trots zijn op wat we hier doen is essentieel. Dat kunnen we straks met eigen faciliteiten in de Eemshaven veel tastbaarder maken. Voor opdrachtgevers én voor toekomstige offshore-windtechneuten.

De windsector is nog relatief jong, er is veel meer potentie. En wij kunnen een voortrekker zijn bij die ontwikkeling.’ Het belang van promotie- en kennisuitwisseling wordt ook door Wytze vanuit het TCNN onderstreept. ‘Dat is één van de belangrijke taken van het OWIC. We willen in de eigen regio, maar zeker ook internationaal duidelijk maken waar onze focus ligt. Landen als Denemarken en Duitsland zijn vooral grote spelers als het gaat om de bouw van offshore windparken, maar massaal turbines neerzetten is pas één ding. Wij gaan als Noord-Nederland laten zien je hoe met innovatieve Operations & Maintenance al die windturbines op zee zo duurzaam en efficiënt mogelijk kunt inzetten. En het OWIC geeft ons daarvoor de plek, de middelen en de handvatten.’

Groen licht voor OWIC in Eemshaven

Het Offshore Wind Innovation Center (OWIC) is een initiatief van het zelfstandige bedrijvencluster Northern Netherlands Offshore Wind (NNOW), waar ruim 85 mkb’ers bij zijn aangesloten. Het NNOW werd in 2010 opgericht om een volwaardig gesprekspartner te zijn voor grote energie- en windbedrijven. Bovendien was de insteek om gezamenlijk op te trekken in acquisitie, promotie, kennisuitwisseling, R&D, business development en opleiding.

Om meer wind onder de vleugels van innovatie te krijgen, maar ook om voldoende gekwalificeerde mensen op te leiden én als Noord-Nederland een leidende positie in te nemen in de offshore windwereld, ontstond vanuit het NNOW de behoefte aan een concrete samenwerkingsstructuur met noordelijke  kennisinstellingen, inclusief passende faciliteiten. Het OWIC start in de bestaande kantorenlocatie Nijlicht in de Eemshaven; mogelijke nieuwbouw wordt nog onderzocht.

De officiële kick-off van het OWIC vond – grotendeels online – plaats op 22 oktober. Het project is goedgekeurd door het SNN, heeft een looptijd van drie jaar en een begroting van € 2,6 miljoen. Het SNN financiert het OWIC voor 40 procent, de provincie Groningen betaalt 10 procent en de resterende 50 procent wordt bekostigd door de projectpartners. NOM is betrokken via NNOW, TCNN en het EU-project Inn2POWER, waar het OWIC mede uit voortvloeit.