Nieuw onderwijs ontstaat samen met bedrijven

Nieuw onderwijs ontstaat samen met bedrijven

Glazen bollen worden steeds vager, dat heeft het afgelopen coronajaar wel bewezen. Toch zijn er zekerheden. De energietransitie gaat in steeds sneller tempo door, geen twijfel mogelijk. En nog zo één: data en de verwerking ervan blijven aan belang winnen. Net zo zeker is daarom dat we snel mensen moeten opleiden die ermee om weten te gaan.

Maar hoe doe je dat op de beste manier? Nou, door onderwijsinstellingen en bedrijfsleven de handen ineen te laten slaan, samen met de overheid. Dat zorgt voor snelheid en draagkracht. En het belangrijkste: op die manier weet je zeker dat de scholieren en studenten leren wat de markt vraagt.

Hydrogen Valley

Sinds kort mag iedereen in Noord-Nederland zich ook inwoner van de Hydrogen Valley noemen. Hier komt van alles op het gebied van waterstof bij elkaar. De toevoer van duurzame energie, de klanten in de industrie, de mobiliteit en de gebouwde omgeving, een gemotiveerd publiek bestuur én waterstoftechnologiebedrijven. En dan ook nog de productie van waterstof en de infrastructuur die klaarligt.

Dat lijken de ingrediënten voor een glorieuze toekomst. Maar: dan moeten we wel voldoende mensen hebben die weten hoe ze van die ingrediënten een mooie taart kunnen bakken. Technisch personeel dus. En laat het nu al langer een groot probleem zijn om daar genoeg van te vinden. ‘Het tekort is er nu al, door de energietransitie wordt de vraag naar technisch opgeleide mensen nog veel groter’, vertelt Arjan Sixma. Hij is directeur Services en projecten bij Engie Services Noord.

Denk aan het installeren van warmtepompen, het plaatsen van zonnepanelen en boilers, het werken aan waterstoftechnologie en nog veel meer. Daar bestaan amper opleidingen in, terwijl de specialisten hard nodig zijn, in toenemende mate. Reden genoeg voor ENGIE, Gasunie, Strukton, Enexis, Bouwend Nederland en Techniek Nederland om samen met het Alfa College een nieuwe mbo-opleiding op te zetten: Commercieel Energie Technicus (CET). De eerste leerlingen zijn onlangs van start gegaan.

Sixma: ‘Wij hebben die afgestudeerde mensen straks keihard nodig, maar veel meer bedrijven hebben er profijt van. Engie en Strukton zien het – als grote jongens – ook wel als hun verantwoordelijkheid om dit vraagstuk op te pakken. De studenten leren een vak dat ze straks een mooie toekomst geeft. De bedrijven zijn geholpen met de instroom van technisch talent, de opleiding levert straks mensen af die een megakans hebben op een mooie carrière.’

De ontwikkeling van de opleiding CET past perfect in het programma Gas 2.0, een vierjarig subsidieprogramma waarbij zeven onderwijsinstellingen, 55 bedrijven, vier gemeenten en de drie noordelijke provincies zijn betrokken. Doel: door publiek-private samenwerking toekomstbestendig energie-onderwijs ontwikkelen voor de Noord-Nederlandse energiesector.

‘De samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is daarin essentieel’, zegt Anja Hulshof van New Energy Coalition, kartrekker van het programma. ‘Binnen Gas 2.0 ontwikkelen we onderwijs op thema’s als waterstof, energiebesparing en duurzaamheid voor de mbo-student. We werken daarbij nauw samen met het bedrijfsleven en hbo-instellingen om de aansluiting met de praktijk en een vervolgopleiding zo optimaal mogelijk te maken. Want we hebben ongelooflijk veel vaklui nodig voor de technische verwezenlijking van het energievraagstuk.’

De bedrijven zijn geholpen met de instroom van technisch talent, de opleiding levert straks mensen af die een megakans hebben op een mooie carrière.
Arjan Sixma, directeur Services en projecten Engie Services Noord

Hoogeveen

Een ander mooi voorbeeld van samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is te vinden in en om Hoogeveen. Daar is een groep bedrijven gevestigd die heel veel doet op het gebied van IT, bedrijven die over veel data beschikken en die willen inzetten voor innovatie. TVM en Unigarant zijn twee van die ondernemingen.

Zij trekken met Fokker aan een nieuwe community, samen met hogeschool Stenden, de Hanzehogeschool, het Alfa College en het Drenthe College. De plek waar onderwijs en bedrijvigheid moeten samenkomen, is onderdeel van de IT-hub die in ontwikkeling is in dat deel van Drenthe. De provincie heeft zich achter het initiatief geschaard, net als de gemeente Hoogeveen.

Djurre Dinkla (Front Five) is kwartiermaker. ‘We werken hard aan de totstandkoming. Duidelijk is dat de behoefte aan goed opgeleide mensen vanuit het bedrijfsleven groot is. De focus ligt op het ondersteunen van de digitale transitie van bedrijven, het opzetten van IT innovatielabs en de scholing van studenten en medewerkers van bedrijven.’

Eén van die bedrijven is verzekeraar Unigarant. Namens het bedrijf zit IT-manager Peter Leever aan tafel. ‘De digitale transformatie is een opgave van formaat. We zitten er al middenin, maar er komt nog veel meer op ons af. Het is nu al lastig zat om goede mensen te vinden die daarin hun steentje kunnen bijdragen. Die uitdaging wordt steeds groter.’

Logisch dus dat Unigarant meedenkt en meedoet met de opleiding, die nog in ontwikkeling is. Leever: ‘Wij hebben in deze regio misschien niet zo de naam van IT-regio, maar er gebeurt meer dan menigeen denkt. Bij Unigarant bijvoorbeeld, doen we met 600 collega’s ook al het datawerk voor de ANWB, het moederbedrijf. Dan heb je het over grote datasets, die steeds groter worden. Met de ANWB Veilig Rijden Autoverzekering krijg je korting op basis van je rijscore, die we bepalen aan de hand van rijdata. De data die we daarmee verzamelen gebruiken we daarnaast om onveilige verkeerssituaties op te sporen. Slimme datascientists die ons hierbij kunnen helpen zijn dus van harte welkom.’

De IT-hub betekent meer dan alleen een eraan gelieerde opleiding. Die moet iets hips uitstralen, iets cools. We willen startups verzamelen en faciliteren, misschien wel een datalab opzetten om samen met scholen en andere bedrijven te onderzoeken wat we nog meer met data en algoritmes kunnen. Het moet een innige samenwerking worden, die deze regio op de kaart zet.’

Het convenant is net getekend, geld is gereserveerd. Komende maanden moeten alle plannen tot wasdom komen en realiteit worden.