Zeg je Koen Atema (39), dan komt Niemeyer er in één adem achteraan. Als enthousiaste verbinder en eco-systeemontwikkelaar bouwt hij al ruim twintig jaar aan ondernemende netwerken in de stad Groningen. Na betrokkenheid bij trajecten als Mediacentrale, Launch Café, Founded, StartupDelta en Techleap komt voor Koen alles samen in het Niemeyer-project. ‘De schaalgrootte van deze ontwikkeling is ongekend. Waanzinnig mooi om hier een bijdrage aan te mogen leveren.’
De ene keer als kartrekker of oprichter, de andere keer als partner of kwartiermaker: welke rol Koen ook vervult, hij zit altijd ondernemend in de film. Zijn vermogen om kansen te zien en het onverwachte te laten ontstaan door samenspel, ontdekte hij al jong bij vakantiebanen en door zijn eigen prille ondernemerschap. ‘Op school kwam die ondernemende kracht helemaal niet uit de verf’, blikt Koen terug. ‘Pas toen ik bij bedrijven over de vloer kwam, openden zich de mogelijkheden. Een softwareproduct had ik op mijn zeventiende snel ontwikkeld, maar ik miste iets om verder te komen: een netwerk van gelijkgestemde mensen die met elkaar een kansrijke omgeving vormen voor het verder laten groeien van ideeën.’
‘Zodra ik met andere pionierende leeftijdsgenoten en meer ervaren ontwikkelaars in contact kwam, ontdekte ik de kracht van onderlinge uitwisseling’, vertelt hij bevlogen. ‘Thuis kun je eindeloos sleutelen aan ideeën, maar zodra je met anderen gaat praten, dán kan er iets gebeuren wat je zelf nooit had bedacht. Die dynamiek vond ik meteen machtig mooi. Dat komt vooral door de bruisende energie van wat er kan ontstaan. Het is dat onverwachte. Het vinden van verrassende puzzelstukjes en het ontdekken van nieuwe mogelijkheden. Daar hoort een sfeer van openheid en enthousiasme bij waar ik op aan ga. Het gevoel van een ruimte vol ondernemende mensen binnenstappen en weten: hier gebeuren mooie dingen … dáár doe ik het allemaal voor.’
Koen ziet het ook al voor zich op de unieke Niemeyer-locatie: een bruisend hart van bedrijvigheid, cultuur, leren en horeca, met het thema digitaal als verbindende factor. Hij zit daarom helemaal op zijn plek als projectleider vanuit Campus Groningen, die de voormalige tabaksfabriek samen met vastgoedontwikkelaar MWPO nieuw leven in blaast. ‘Een megaproject van een omvang die voor alle betrokken partijen nieuw is’, geeft Koen aan. ‘Dat maakt het spannend in positieve zin – om wat er allemaal kan ontstaan – en soms zorgt het ook voor een spanningsveld. Want: je wilt het ijzer smeden als het heet is, maar er moet heel veel gebeuren en dat kost tijd en geduld. We zijn sinds eind 2022 onderweg en één van de grootste uitdagingen is het levendig houden van de Niemeyer-dynamiek terwijl we nog moeten verbouwen.’
‘Dat doen we door ruimte te bieden aan tijdelijke activiteiten die het pand en de mogelijkheden weer even onder de aandacht brengen’, vertelt de projectleider. ‘Denk aan de Urban Trail in het voorjaar, waarbij duizenden deelnemers door de fabriek renden, maar ook aan de Noorderlicht-expo Machine Entanglements rondom technologische vernieuwing en natuurlijk recent de wereldpremière van de World Press Photo jubileumeditie. Allemaal activiteiten die een breed publiek trekken en verbinding houden met de stad Groningen én het nieuwe profiel van Niemeyer. Op kleinere schaal zijn er ook vanuit bedrijven soms activiteiten, al zijn we daar nog terughoudend mee. Regelmatig krijg ik vragen en voorstellen waarop ik nee moet verkopen. Ja, voor iemand als ik, die hier alles het liefst ziet bruisen, is dat soms best lastig. Maar we werken aan een veel groter plan en dát staat centraal.’
Dit wordt een locatie die kan evolueren, vanuit een stevige basis die vernieuwing blijft faciliteren. Koen Atema Eco-systeemontwikkelaar
Dit wordt een locatie die kan evolueren, vanuit een stevige basis die vernieuwing blijft faciliteren.
Bekeken vanuit dat masterplan is de komst van de AI Factory van grote betekenis. ‘Het expertisecentrum van deze AI fabriek past geweldig goed in de bedrijvigheid die wij hier voor ogen hebben’, stelt Koen. ‘Binnen de voedingsbodem van het ecosysteem dat we opbouwen, is dit een magneet die andere partijen aantrekt en zo de diversiteit vergroot. Net als in de natuur zijn zowel die variatie als de samenhang cruciaal voor een gezond systeem. Van startups en gerenommeerde bedrijven tot kennisinstellingen en innovatieteams: het is de uitwisseling tussen verrassende combinaties die gaat leiden tot creativiteit en nieuwe ontwikkeling. Bedrijvigheid staat bij Niemeyer centraal, al bieden we daarnaast ruimte aan cultuur, zodat het pand ook buiten kantoortijden een creatieve hotspot kan zijn.’
‘Het gaat dan wel nadrukkelijk om kunst en cultuur die het digitale thema raakt. Zo faciliteren we ook ruimte voor kritisch en ethisch debat rondom de rol van AI en digitalisering in onze maatschappij. Juist hier is dat op z’n plek’, vindt Koen, ‘omdat je elkaar daarmee scherp houdt en laat nadenken over de manier waarop wij allemaal onderdeel zijn van deze impactvolle ontwikkelingen. Zo stimuleren we allerlei vormen van kruisbestuiving die tot zinvolle innovaties kunnen leiden.’ De projectleider kan bijna niet wachten tot het zover is, al moet er eerst nog verbouwd worden in de enorme fabriek. ‘In 2027 is de oplevering van fase 1 en kan de eerste lichting huurders erin. Achter de schermen zijn gesprekken gaande en wordt de basis gelegd voor een nieuwe community. Ja, in dit stadium moet je nog verbeeldingskracht hebben, maar zodra de eerste ondernemers hier straks zitten, worden zij de nieuwe cultuurdragers van de Niemeyer-vibe.’
Intussen geniet Koen van de processen die gaande zijn. ‘Gesprekken met ondernemers en kennisinstellingen, meekijken met de architect, ervaren hoe Campus Groningen en ontwikkelaar MWPO van elkaar leren, intussen de dynamiek levendig houden en steeds weer het beoogde profiel van Niemeyer scherpstellen om zo de juiste partijen mee te krijgen: het zijn allemaal elementen waarmee we bouwen aan deze unieke ontwikkelplek. Precies wat ik het liefste doe. En ja, daar horen onzekerheden bij, juist omdat het nieuw is en we niet weten wat er allemaal kan ontstaan. Waar we in de kern op inzetten, is wél helder: dit wordt een locatie die kan evolueren, vanuit een stevige basis die vernieuwing blijft faciliteren. Zo’n plek waar je binnenkomt en meteen voelt: hier gebeuren mooie en zinvolle dingen, hier wil ik zijn.’
Deel deze pagina: