Big in Japan: een wereldpodium voor Noord-Nederlandse bedrijven

  • Internationaliseren
Vlaggen bij world expo in japan
Meer weten?

Neem contact op

Wim AB 2021 01
Wim A.B.
Project Manager Internationaliseren

Internationale ervaring scherpt het ondernemerschap. Bedrijven die over de grens actief zijn, worden vaak innovatiever, spreiden risico’s beter en leren sneller. Daarnaast wordt voor elke nieuwe baan die direct door exportbedrijven wordt gecreëerd, nog een baan gecreëerd bij hun lokale toeleveranciers en dienstverleners. Met andere woorden: internationaal ondernemen laat de hele regio groeien.

Maar de stap naar het buitenland is niet vanzelfsprekend. Nieuwe culturen, wetten, talen en netwerken vragen tijd en lef. Neem Japan: in 2024 exporteert Nederland voor ruim tien miljard euro aan goederen en diensten naar het land. Japan loopt dankzij grote ambities in groene energie – met waterstof als speerpunt – wereldwijd voorop in de energietransitie. Daarmee ontstaan mooie kansen voor Noord-Nederlandse bedrijven om samen te werken en kennis uit te wisselen. 

Toch kan zo'n markt voor Nederlandse bedrijven een grote afstand lijken, zowel in kilometers als in cultuur. Een manier waarop Trade and Innovate NL (TINL) deze afstand wil overbruggen, is door middel van handelsmissies naar het buitenland. Sinds begin 2025 vervult de NOM een regiefunctie in het TINL-netwerk, met als doel deze missies toegankelijker te maken voor noordelijke ondernemers. ‘We willen het noordelijk mkb aanhaken op export gerelateerde events, ondersteuningsmogelijkheden en handelsmissies. Dat doen we door dit soort zaken en informatie actief onder de aandacht te brengen bij bedrijven in de regio,’ vertelt Wim A.B., projectmanager Internationaliseren bij NOM. 

Economische Missie Waterstof en Offshore Wind 

Tijdens de World Expo 2025 in Osaka, sloten zowel de NOM als de New Energy Coalition zich aan bij de bredere economische missie van RVO naar Japan en organiseerden ze daarnaast hun eigen activiteiten. Noord-Nederlandse bedrijven presenteerden samen met Japanse multinationals baanbrekende innovaties op het gebied van groene energie en circulariteit. En daarnaast was het gelijk een mooie kans om de Japanse markt te verkennen, kennis te maken met bedrijven en te kijken naar nieuwe samenwerkingen om de energietransitie nog verder te brengen. 'Het was een mooie onderdompeling en een geweldige ervaring.’ 

DSC_0222-min
Sophie Hermans (minister van Klimaat en Groene Groei), Shinichi Kihara (director-generaal Japans ministerie van Economie, Handel en Industrie), en Giles Dickson (CEO WindEurope) in gesprek bij de waterstof en offshore wind conferentie.

Waterstof road trip 

In opdracht van en in samenwerking met RVO en PIB Japan Hydrogen organiseerde New Energy Coalition een waterstof road trip door Japan. Die begon in Tokio en eindigde op de World Expo in Osaka, met een crossover conferentie rondom het thema waterstof en offshore wind. ‘Ik ben heel trots dat we deze economische missie konden mede organiseren en ook mochten invullen’, aldus Martijn de Vries, Team Manager R&I bij New Energy Coalition. ‘Daarbij haakten minister van Klimaat en Groene Groei, Sophie Hermans, en burgemeester van Rotterdam, Carola Schouten, ook bij veel programmapunten aan. Het was voor de deelnemende bedrijven een mooie kans om zichzelf te introduceren en om kennis te maken met de Japanse markt en marktpartijen.’ 

‘En daarnaast is het natuurlijk een geweldige kans om van elkaar te leren’, vervolgt De Vries. ‘Want de energietransitie is een wereldwijde uitdaging en daarom is het belangrijk om te kijken hoe en waar we elkaar kunnen aanvullen om tot een volledige waterstofketen te komen. En de crossover conferentie rondom waterstof en offshore wind was een hele mooie afsluiter, met mooie en waardevolle paneldiscussies en had met zo’n 250 mensen ook een goede opkomst.’ 

‘Dankzij de bijdragen van bijvoorbeeld Equinox Ocean Turbines en Erik Bertholet van Groninger Seaports, hebben we Noord-Nederland op de kaart gezet als innovatieve regio, met een sleutelrol op het gebied van offshore wind en waterstof. De innovatiekracht, het ondernemerschap en de ervaring die wij hebben is voor Japanse bedrijven en overheden interessant en belangrijk. En omgekeerd kunnen wij natuurlijk ook veel van de Japanse aanpak leren, bijvoorbeeld op het gebied van de implementatie van een sectorbrede waterstofstrategie, met bijpassende stimuleringsmaatregelen.' 

Eén van de hoogtepunten van de road trip was volgens De Vries een bezoek aan JERA's Hekinan Power Plant, de grootste kolencentrale van Japan. ‘JERA heeft ambitieuze plannen om uitstootvrij te worden en wil daarvoor ammoniak als brandstof gaan gebruiken. Japan ziet ammoniak ook als een belangrijke drager voor waterstof, want het is makkelijk te vervoeren, op te slaan en te gebruiken in bestaande infrastructuur. Dat is ook voor onze Nederlandse waterstofambities heel interessant, want met ammoniak kun je grootschalig en efficiënt waterstof transporteren, wat voor industriële toepassingen interessant is. Het Japanse voorbeeld laat dus heel concreet zien hoe deze energiedrager kan worden ingezet in de energiesector.’ 

Equinox Ocean Turbines 

Het Friese Equinox Ocean Turbines was een van de Noord-Nederlandse bedrijven die deelnam aan de economische missie. Het bedrijf kreeg een wereldpodium bij de Global Startup EXPO in Osaka. ‘We ontwikkelen turbines die energie opwekken uit waterkracht en Japan is een ontzettend belangrijke markt voor ons, omdat daar een van de krachtigste oceaanstromen ter wereld langs stroomt’, zegt Bart Velthuizen, Chief Commercial Officer van Equinox. 

‘Dus dat was voor ons een hele belangrijke reden om mee te gaan’, vervolgt Velthuizen. ‘Het was fantastisch om bij de startup expo te mogen pitchen en daarnaast was ons belangrijkste doel om kennis te maken met het Japanse ecosysteem. We hebben denk ik in totaal zo’n 45 verschillende bedrijven gesproken, dus het was een mooie onderdompeling en een geweldige ervaring.’ 

Summit Engineering Project- en adviesbureau 

Summit Engineering uit Eelde deed vooraf aan de missie mee aan de TopDutch Innovation Challenge en kwam samen met het Groningse DNV uit de bus als challenge winnaar. De twee bedrijven ontwikkelden voor de regionale vestiging van Ueshima Coffee Company (UCC) in Bolsward een flexibel concept voor de omschakeling van aardgas naar waterstof bij koffiebranden. ‘Die oplossing mochten we presenteren in Osaka en dat was geweldig om te doen’, zegt Robbert van der Pluijm, oprichter van Summit Engineering. ‘Het was voor ons ook een mooie kans om verder kennis te maken met onze eindklant en onze oplossing te laten zien aan het hoofdkantoor’, vervolgt van der Pluijm. ‘De presentatie sloeg ook goed bij hen aan, merkten we. En daarnaast is het natuurlijk een geweldige ervaring. Je merkt ook dat ze in Japan pragmatischer te werk gaan en onderling heel actief kennis uitwisselen. In Nederland beslissen we misschien sneller, maar daarna willen we dan vaak dat alles in één keer goed gaat. En dat merk je in Japan veel minder.’ 

Osamu Mogi, respresentative director & senior executive corporate officer van Kikkoman
Osamu Mogi, respresentative director & senior executive corporate officer van Kikkoman

Meer focus op trade 

De missie past volgens projectmanager Internationaliseren bij NOM Wim A.B. goed bij de nieuwe focus op trade en export. ‘Eerder kon je als bedrijf met exportplannen daarvoor altijd terecht bij de KvK, maar dat is vandaag de dag vooral een digitaal loket, waardoor het ook niet altijd duidelijk is bij wie je nu moet aankloppen. Die ondersteunende taak ligt nu bij alle regionale ontwikkelingsmaatschappijen. Daar ben ik sinds dit jaar ook actief bij betrokken als projectmanager Internationaliseren. Naast het opzetten van challenges en het profileren van onze regio in het internationale netwerk, willen we dat meer noordelijke mkb's aan dergelijke missies deelnemen.’ 

Tijdens de week van de missie organiseerde de NOM ook een speciaal evenement, waar C-Suite-leidinggevenden van Japanse multinationals bijeenkwamen om de afsluiting van de TopDutch Innovation Challenge te vieren. Dit omvatte een ‘Innovation Market’, waar deelnemers aan de missie hun producten konden tentoonstellen. Volgens A.B. was dit niet alleen een kans voor de bedrijven, maar ook om het innovatieve potentieel van de hele regio te laten zien. ‘Als NOM waren we ook de enige regionale ontwikkelingsmaatschappij met een inhoudelijk georganiseerd event in het Nederlands paviljoen tijdens de World Expo en daarmee konden we de deelnemende bedrijven ook een podium bieden.’